بنیان آمایش سرزمین
ژان فرانسوآ گراویه
در قلمرو علوم انسانی هر رشته ای هدفی دارد و « رشته مطالعات » یا رشته مطالعاتهائی برای رسیدن به آن هدف به وجود آمده است که برخی مردود بوده چندان منعکس نشده اند و از بین آنچه که شناخته شده و متداول است :
- برخی به نسبت بیشتری پذیرفته شده اند و بکار فته اند ( نسبی است )
که نسبت پذیرش آنها نیز چون علوم ریاضی یا به طور کلٌی علوم محض نیست که کاملا" باصطلاح منطقی باشد ؛ بلکه :
- نظری است . گروهی یک نظردارند و گروههائی دیگر نظراتی دیگر
وقتی ما از آمایش سرزمین گفتگو می کنیم باید هدف ، هویت و ماهیت آن را بشناسیم و یکی از بهترین راه های شناخت این هویت ، مطالعه مبنا و ریشه ی آن است که چرا به وجود آمده است ؟ و آنگاه چه تغییر و تحولاتی یافته است تا به صورت کنونی مورد مطالعه ی ما قرار گیرد .
چرائی ایجاد یک رشته ( فلسفه یک رشته ) و فایده و ضرورت ( منطق ) آن در هدف و جریان بنیان آن نهفته است . در مورد آمایش سرزمین ، در اصل یا به سبک فرانسوی آن ، شاید بهتر باشد به حدود هفتاد سال پیش از این برگردیم .
در سال 1947 میلادی با انتشار کتاب « پاریس و بیابان فرانسه » از ژان فرانسوآ گراویه ، جغرافیادان فرانسوی ، خشت اوٌل تفکٌر آمایش سرزمین نهاده شد .
وی پاریس را چون شهری توصیف می کند که به قیمت عقب ماندگی سایر نقاط فرانسه و بخصوص مرکز جغرافیائی فرانسه ، که بخاطر آبادی و جمعیت کم آن را بیابانِ فرانسه شمرده است ، یا رشد قارچگونه و نا متناسب خود با سایر نقاط کشور به صورت قطب منحصر به فرد فرانسه در آمده است ؛ و توسعه آن کشور را نا متعادل و زیانبار ساخته است .
گراویه به بررسی مسائل و ارائه پیشنهاداتی در مباحث زیر پرداخته است :
- تاسیسات عمومی
- جمعیت
- آموزش
- مشاغل
- سبک زندگی
- راه و ترابری
- مسکن
- تامین مالی